Цура ина ва дунияллий…

26 Октябрь 2017
727

Мунафикьшиву ссайн учайссар?

26. Ина мунафикьвагу (лажинлякъу) акъарав? Мунафикь щийн учайссар тIисса пикри бакIравун цалвагу бувххунав? Лажинлякъул хасият цукунсса дикIайссар, муния жувагу бурувччуну бикIаншиврул? ТIуллавусса ва мукъурттивусса мунафикьшивруя дакIнихтуну нигьа увсун урав? Мунафикьну къаикIаншиврул ци буван аьркинссар? Жува муния личIлулну бикIан аьркинссарув? Вай суаллу гьарца мусульманчувнал цахьхунма булун аьркинссар.

Исламрал тарихрава кIулну бур циняв салихIинтал мунафикьшиврувун багьаврия мугъаятшиву дуллай бивкIшиву, цала щала оьрмулул мутталий. Оьмар ибн аль-ХатIаб, Исламрал кIилчинма халиф, цала тIайлашиврухлу ва аьдлу бушиврухлу «аль-Фарукь» тIисса цIанин лайкь хьусса, дунияллийва унува Алжаннувун ухханшиврул ххаришиву дирсса асхIаб, цIухлай ивкIссар ХIузайфахь, ттуву мунафикьнал хасиятрурагу дакъарив, тIий.

Мунафикь цури ва мунал хасият цукунссар?

Шариаьтрайн бувну, лажинлякьушиву дикIайссар дакI дацIаврийну ва тIуллайну.

ДакI дацIаврийнусса мунафикь – дакIниву Аллагьнайн вих акъасса, амма цайминнал хьхьичI муъминчувнал кунмасса багьу-бизу бусса инсанни. Мукунсса мунафикь оьссар дин дакъасса чапурчувнаяр. Дуржагьравугу му икIантIиссар яла лагьмур, аьзав цIакьмур даражалий.

Аллагьу Тааьланал увкуну бур Кьуръанналуву (мяъна): «Халкьуннаву буссар: "Жу вихссару Аллагьнайн ва Кьиямасса кьинилийн", тIисса инсаннал, амма миннал дакIурдиву иман дакъассар» (сура аль-Бакьара, аят 8).

Цамур аятраву увкуну буссар (мяъна): «ХIакьну, мунафикьтал бикIантIиссар Дуржагьрал чIанулу, миннан кумаг буванмагу къалякъинтIиссар» (сура «ан-Нисаъ», аят 8).

Лажинлякьу ашкара уван шайссар миннал аьмаллайну, тIуллайну: миннал халкьуннаву питнарду бувайссар. Ялун буруган миннал дуллалимур ххуйсса, ШариаьтрацIун даркьусса дикIайссар, амма мяйжаннугу миннал дакIниву цамур кьюлтIсса мурад бикIайссар. Ми къабучIайссар жамят-чаклийн, кIюрххилмур чак буван миннан захIматну бизайссар. Миннал щялмахъсса хъарду бувайссар, лагма-ялттумий бяйкьин бувайссар, мусульманнал дянив щялусса хаварду бачин бувайссар.

Инсаннал дакIниву дикIан бюхъайсса яла нигьачIаву дусса цIуцIаву хъанахъиссар лажинлякъушиву – «нифакь». Му цIуцIаврия Кьуръанналуву чIявусса кIанттурдай бувсун буссар, «Мунафикьтал» тIисса щаллусса сурагума буссар. Лажинлякъулт мудангу бивкIссар, мукьахгу бикIантIиссар. ЦIанасса чIумал жулва дянивгу мий чансса бакъассар.

Ва дунияллий мунафикьтал муъминтурал дянив буссар, амма Кьиямасса кьини ми Дуржагьравун бичинтIиссар.

ТIуллайнусса, аьмаллайнусса мунафикьшиву – мусульманаву яла машгьурсса лажинлякьушивури. Мукунсса инсан – дакIниву иман дусса, Аллагьнал ялув бивхьумур биттур буллалисса, амма ца-царай тIуллаву ва хасиятирттаву мунафикьнал лишанну думари.

Аллагьу Тааьланал увкуссар (мяъна): «Ми чак буван бизайни къачча-къаччайнува, халкьуннал махъ къаучиншиврул бизайссар, миннал хъинну чанну Аллагь кIицI лагайссар» (сура «ан-Нисаъ», аят, 142).

«Тавба» тIисса суралул 54-мур аятраву увкуну бур (мяъна): «Ми чаклийн бучIайссар курчIилну, Аллагьнал ххуллий хъусгу харж дувайссар дакI хъиривну».

Ибну Касирдул увкуссар: «Чак – яла хъинмур, ххаллилмур аьмалли. Му бувайсса чIумалли лажинлякъулт кIул шайсса. Чак буван ми бизайссар курчIилну, миннал дакIурдиву марцIсса нийят дакъанутIий, ми чаклийн вихну бакъанутIий, миннан нигь дакъанутIий, чаклил мяъна дурчIлай дакъанутIий»

МухIаммад Идавсил увкуссар: «Мунафикьнал шанна лишан дуссар: бусласимуниву щялмахъру бикIайссар, махъ булайхту къабугьайссар, бувсса аманатран хиянатшиву дувайссар» (аль-Бухари). Цамур риваятраву увкуну бур: «Дуссар мукьра лишан, инсаннаву цив духьурча, му хIакьсса мунафикьри, ми тIуллу кьакъадитарча: щялмахъ бусаву, вихшалалун хиянатшиву даву, махъ къабугьаву ва цува тIайлану акъанува, щялмахъ буслай унува бяст буллалаву» (аль-Бухари, Муслим).

Имам ан-Нававинал чивчуну бур, кIай кIицI ларгсса хасиятирттал инсан мунафикьшиврувун кIункIу увайшиву, ва мукунсса инсан мунафикьнаха лавхьхьушиву. ДакIниву ца, мазрай цамур бусса инсангу мунафикьнаха лавхьхьуссар. Мусульманчувнал цавура кIай хасиятру тачIаврагу загьир къахьун хIарачат буван аьркинссар. Цавура мунафикьнал лишанну хIисав хьуманал тавбагу дурну, цала дакIнива ми дуккан дуван шайкун хIарачат буван аьркинссар.

АхIмад-хIажи Аьбдулаев

Дагъусттаннал Муфтий

Самые интересные статьи «ИсламДага» читайте на нашем канале в Telegram.